Op 22 november 2022 heeft het Europese Hof van Justitie in een uitspraak bepaald dat de publieke toegankelijkheid van het UBO-register inbreuk vormt op de privacy en de bescherming van persoonsgegevens. Het is sindsdien (tijdelijk) niet meer mogelijk om UBO-gegevens op te vragen bij de Kamer van Koophandel (KvK). In een eerder nieuwsbericht over het UBO-register hebben we al aangegeven dat er een uitspraak van het Hof van Justitie EU aanstaande was over de privacy van het UBO-register. Deze uitspraak is nu gedaan en vormt erg goed nieuws voor uw privacy.

De uitspraak

Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft uitspraak gedaan op prejudiciële vragen die aan haar gesteld waren. Het ging om een zaak die was aangespannen in Luxemburg. De belanghebbenden verzochten de toegang tot de informatie over hen uit het Luxemburgse UBO-register te beperken. De Luxemburgse rechter heeft daarop vragen gesteld aan het Europees Hof. De vragen richtten zich op het feit of de openbaarheid voor het algemene publiek niet in strijd is met het recht op privacy en bescherming van persoonsgegevens. Het Hof heeft nu geoordeeld dat de bepaling uit de anti-witwasrichtlijn, waarin staat dat het algemene publiek toegang moet hebben tot de informatie uit een UBO-register, ongeldig is.

De anti-witwasrichtlijn streeft een doelstelling van algemeen belang na wat een inbreuk op privacy en bescherming van persoonsgegevens kan rechtvaardigen. Het Hof stelt dat de toegang tot het grote publiek tot informatie over UBO’s kan bijdragen aan de verwezenlijking van die doelstelling. Echter, volgens het Hof is de bepaling onvoldoende onderbouwd en daarmee ongeldig. Kortgezegd is er volgens het Hof niet voldoende onderbouwing aanwezig die de toegang voor het algemene publiek en daarmee de inbreuk op eerbiediging van het privéleven en bescherming van persoonsgegevens, rechtvaardigt. De algemene openbaarheid van het UBO-register is dus in strijd met het recht op privacy en bescherming van persoonsgegevens.

Hoewel deze uitspraak gaat om het Luxemburgse UBO-register, richt deze zich wel tot de bepaling van de Europese anti-witwasrichtlijn en is de kans groot dat de uitspraak ook gevolgen heeft voor Nederland.

Inzien UBO-gegevens niet mogelijk

Naar aanleiding van de uitspraak van het Hof heeft de minister van Financiën, Sigrid Kaag, een brief aan de Kamer gestuurd. Hierin geeft de minister aan dat zij de Kamer van Koophandel heeft verzocht om tijdelijk geen informatieverstrekking uit het UBO-register meer te verzorgen. De Kamer van Koophandel heeft hier gehoor aan gegeven en heeft de inzage direct stopgezet tot nadere besluitvorming. Het is dus op dit moment tijdelijk niet mogelijk om UBO-gegevens op te vragen en in te zien door het algemene publiek. Dit raakt uiteraard ook de bedrijven die de UBO-gegevens nodig hebben om te voldoen aan de ‘Wet ter voorkoming van witwassen en financiering terrorisme’ (Wwft). De minister geeft aan dat zij de uitspraak gaat analyseren en gaat overleggen met de Europese Commissie welke informatieverstrekkingen er nog wel mogelijk moet en kan zijn. Voor de opsporingsinstanties is de informatie nog wel beschikbaar op basis van een vordering van de Officier van Justitie.

Hoe nu verder?

UBO-registratie is nog steeds verplicht, deze uitspraak doet daar niets aan af. U bent dus nog steeds verplicht als vennootschap, rechtspersoon, trust of soortgelijke constructie om uw UBO(‘s) te registreren. Wel zijn uw gegevens nu (tijdelijk) niet door het algemene publiek op te vragen bij de KvK. Het is nog te vroeg om iets te zeggen over hoe dit in de toekomst exact uit gaat werken en hoe de uitspraak van het Hof wordt geïmplementeerd in de richtlijn. Wel is er een grote stap gezet in de waarborging van uw privacy als UBO. In de tussentijd kunt u bij eerste inschrijving van de UBO’s een verzoek tot afscherming doen met een verwijzing naar dit arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Uiteraard kunnen wij u hierbij van dienst zijn.

De laatste jaren hebben veel personen een alternatieve structuur opgezet om hun privacy te waarborgen, waarbij onder meer gebruik wordt gemaakt van commanditaire vennootschappen (CV) en fondsen voor gemene rekening (FGR). Hoewel het UBO-register nu mogelijk niet meer openbaar wordt, hebben deze structuren nog steeds zin. Zij zorgen er immers ook voor dat er ook geen jaarrekening in het publieke register van de KvK zichtbaar is.

Tot slot

Heeft u naar aanleiding van dit nieuwsbericht vragen over uw privacy als UBO en hoe u die kunt waarborgen? Neemt u gerust contact met ons op. Uiteraard houden wij u op de hoogte van eventuele ontwikkelingen.